Richtlijnen infrastructuur en security infraplannen.nl

Inleiding

Dit document beschrijft de complete technische architectuur van onze enterprise applicatie-omgeving in Azure. De architectuur is opgezet volgens moderne cloud-principes met focus op beveiliging, schaalbaarheid en beheerbaarheid, en beschrijft een uitgebreide enterprise applicatie-omgeving in Azure die is opgezet volgens moderne cloud-principes. De architectuur kenmerkt zich door een sterke focus op beveiliging, schaalbaarheid en beheerbaarheid.

• De infrastructuur is opgebouwd rond een Application Gateway die fungeert als centrale toegangspoort, met daarachter een gelaagde netwerkstructuur van gescheiden subnets voor verschillende serviceniveaus. De beveiligingsimplementatie maakt gebruik van TLS 1.3 met HTTPS voor communicatie en OAuth met Authorization Code Flow of Client Credentials flow voor authenticatie, beiden geïntegreerd met Azure Key Vault voor certificaat- en tokenbeheer.

• Het toegangsbeheer is gebaseerd op Azure Active Directory met Role-Based Access Control en Conditional Access policies, ondersteund door strikte security policies en regelmatige toegangsreviews. De architectuur volgt best practices voor security assessments, continuous monitoring, en incident response, met duidelijke richtlijnen voor deployment, backup en disaster recovery.

• De netwerkarchitectuur implementeert een gedegen segmentatie via public, private en shared subnets, elk voorzien van specifieke security controls zoals Network Security Groups en just-in-time toegang. Core services omvatten geavanceerde AI-componenten en data storage oplossingen, allen beveiligd via private endpoints en managed identities.

• Voor dataopslag worden diverse Azure-services ingezet, waaronder Storage Accounts, Cosmos DB en Event Hubs, met uitgebreide encryptie zowel in rust als tijdens transport. De monitoring-infrastructuur combineert Application Insights voor performance monitoring met Azure Defender voor threat protection, waarbij continue bewaking en automatische alerting centraal staan.

Deze architectuur vormt een toekomstbestendige oplossing die voldoet aan moderne security-eisen terwijl operationele excellentie en gebruikerservaring gewaarborgd blijven.

Architectuur Overview

Hoofdcomponenten

• Application Gateway als centrale toegangspoort

• Gescheiden subnets voor verschillende services

• Private Endpoints voor beveiligde communicatie

• AI en Machine Learning integratie

• Gedistribueerde data-opslag

• Uitgebreide monitoring via Application Insights

Architectuur Diagram

Beveiligingsimplementatie

TLS 1.3 & HTTPS

Technische Details:

• Moderne cipher suites

• Certificaatbeheer via Key Vault

Veiligheidsvoordelen:

• Verbeterde handshake privacy

• Snellere verbindingsopbouw

• Bescherming tegen downgrade attacks

• End-to-end encryptie

De implementatie van TLS 1.3 met HTTPS vormt een cruciale beveiligingslaag die significant bijdraagt aan de bescherming van datacommunicatie. Door gebruik van moderne cryptografische protocollen zoals ECDHE en optimale handshake procedures wordt niet alleen de veiligheid verhoogd, maar ook de performance verbeterd. Het gebruik van Azure Key Vault voor certificaatbeheer zorgt voor een extra beveiligingslaag en vereenvoudigt het certificaatmanagement. Deze combinatie van technologieën biedt een robuuste bescherming tegen moderne cyberdreigingen terwijl gebruikerservaring en applicatieprestaties worden geoptimaliseerd.

OAuth Implementatie

Technische Details:

• Microsoft EntraID

• Authorization Code Flow met PKCE

• JWT token implementatie

• Automated token rotation

• Multi-factor authenticatie

Veiligheidsvoordelen:

• Veilige authenticatie flows

• Geen credential storage in clients

• Granulaire toegangscontrole

• Token-based security

De geïmplementeerde OAuth 2.0 architectuur op Entra met Authorization Code Flow en PKCE biedt een moderne, veilige authenticatie-oplossing die voldoet aan de hoogste beveiligingsstandaarden. Door de combinatie van JWT tokens, automatische token rotatie en multi-factor authenticatie wordt een robuust beveiligingssysteem gecreëerd dat effectief beschermt tegen veelvoorkomende aanvalsvectoren. De implementatie elimineert de noodzaak voor credential storage in clients terwijl het tegelijkertijd granulaire toegangscontrole mogelijk maakt. Deze aanpak resulteert in een flexibel, schaalbaar en veilig authenticatiesysteem dat zowel gebruikersvriendelijk als beheersbaar is.

Toegangsbeheer

Identity Management

• Azure Active Directory

• Role-Based Access Control

• Conditional Access

• Just-in-Time toegang

Security Policies

• Least privilege principe

• Regular access reviews

• Authentication policies

• Authorization flows

Conclusie Toegangsbeheer & Security Policies

De implementatie van toegangsbeheer via Azure Active Directory, gecombineerd met uitgebreide security policies, vormt het fundament van de identiteits- en toegangsbeveiliging binnen de architectuur. Door de integratie van RBAC, Conditional Access en JIT-toegang wordt een dynamisch en granulair toegangsmodel gecreëerd dat voldoet aan moderne zero-trust principes. De toepassing van het least privilege principe, samen met regelmatige toegangsreviews en strikte authenticatie- en autorisatieflows, zorgt voor een robuust security framework. Deze gelaagde benadering van identiteitsbeheer resulteert in een veilige maar flexibele omgeving die effectief beschermt tegen ongeautoriseerde toegang terwijl legitieme gebruikers efficiënt kunnen werken.

Netwerkarchitectuur

Subnet Structuur

1. Public Frontend Subnet

   • Application Gateway

   • WAF policies

   • DDoS bescherming

2. Private Frontend Subnet

   • OCG en REST services

   • Interne load balancing

   • Service-to-service communicatie

3. Private Backend Subnet

   • API services

   • Databasetoegang

   • Interne verwerking

4. Private Endpoint Subnet

   • Azure service connectiviteit

   • Private Link services

   • Beveiligde communicatie

5. Private Shared Subnet

   • Gemeenschappelijke services

   • Security management

   • Monitoring tools

Security Implementatie

• Network Security Groups per subnet

• Just-in-time toegang

• Private DNS zones

• Service endpoints

De gelaagde subnet-architectuur vormt een essentieel fundament voor de netwerkbeveiliging door effectieve segmentatie en isolatie van verschillende serviceniveaus. Door de implementatie van dedicated subnets voor publieke, private en gedeelde services, gecombineerd met specifieke security controls zoals NSGs, JIT-toegang en private DNS zones, wordt een zero-trust netwerkmodel gerealiseerd.

De Private Endpoints en service-to-service communicatie via Private Link verzekeren dat gevoelige data nooit het Azure backbone netwerk verlaat, wat resulteert in een robuuste en veilige netwerkinfrastructuur die voldoet aan moderne security standaarden.

Core Services

Application Gateway

De Azure Application Gateway vormt een kritieke component in de architectuur door het combineren van geavanceerde load balancing functionaliteit met robuuste beveiligingsmaatregelen. De implementatie van routing met geïntegreerde WAF-bescherming en DDoS-mitigatie creëert een sterke eerste verdedigingslinie tegen web-gebaseerde aanvallen. De centralisatie van SSL/TLS-beheer vereenvoudigt certificaatmanagement, terwijl uitgebreide health monitoring en logging zorgen voor optimale beschikbaarheid en security audit-mogelijkheden.

AI Services

Componenten:

• Machine Learning workspaces

• Document AI verwerking

• Cognitive Services (Search)

Beveiliging:

• Private endpoints

• Managed identities

• Data encryption

• Access control

De implementatie van Azure AI Services biedt een uitgebreide en veilige infrastructuur voor machine learning en AI-toepassingen. Door de combinatie van gespecialiseerde werkruimtes voor verschillende AI-workloads met strikte beveiligingsmaatregelen wordt een optimale balans bereikt tussen functionaliteit en security. De toepassing van private endpoints en managed identities, samen met data encryption en granulaire access control, zorgt voor een zero-trust benadering van AI-service toegang. Deze architectuur maakt het mogelijk om geavanceerde AI-capabilities te benutten terwijl gevoelige data en modellen optimaal beschermd blijven tegen ongeautoriseerde toegang en datalek-risico's.

Data & Storage

Storage Solutions

• Azure Storage Accounts

• Cosmos DB implementatie

• Event Hubs

• Backup en recovery

Data Security

• Encryption at rest

• Transport security

• Access policies

• Data governance

De geïmplementeerde storage-architectuur biedt een veelzijdige en zeer beveiligde oplossing voor diverse databehoeften binnen het platform. Door de combinatie van Azure Storage Accounts, Cosmos DB en Event Hubs wordt een flexibele infrastructuur gecreëerd die zowel gestructureerde als ongestructureerde data ondersteunt. De implementatie van end-to-end encryptie, zowel in rust als tijdens transport, samen met strikte access policies en data governance principes, waarborgt de integriteit en vertrouwelijkheid van alle opgeslagen data. Het backup en recovery systeem verzekert business continuity terwijl de databeveiliging gehandhaafd blijft. Deze gelaagde benadering van datasecurity, gecombineerd met moderne storage-oplossingen, resulteert in een robuuste en compliant data-infrastructuur.

Monitoring & Security logging

Application Insights

Functionaliteit:

• Performance monitoring

• User behavior analytics

• Dependency tracking

• Custom metrics

Security Monitoring:

• Security events

• Audit logging

• Anomaly detection

• Automated alerts

De implementatie van Application Insights vormt een essentiële component in het monitoring- en beveiligingslandschap van de applicatie. Door de combinatie van diepgaande performance monitoring, gebruikersanalyse en security monitoring wordt een compleet beeld verkregen van zowel de technische prestaties als de beveiligingsstatus. De integratie van dependency tracking met security event monitoring maakt snelle identificatie van zowel performance- als security-gerelateerde issues mogelijk.

Het geautomatiseerde alerting systeem, gecombineerd met anomaly detection, zorgt voor proactieve detectie van afwijkend gedrag en potentiële beveiligingsrisico's.

Azure Defender

Features:

• Threat protection

• Vulnerability scanning

• Compliance monitoring

• Security recommendations

Azure Defender vormt een cruciale component in de beveiligingsarchitectuur door het bieden van een uitgebreide security-oplossing die proactieve bescherming combineert met continue bewaking. De geïntegreerde threat protection en vulnerability scanning capaciteiten zorgen voor vroegtijdige detectie van beveiligingsrisico's, terwijl compliance monitoring waarborgt dat het systeem voldoet aan relevante regelgeving en standaarden. De security recommendations bieden actionable insights voor het continu verbeteren van de beveiligingspositie. Deze gelaagde benadering van beveiliging, gecombineerd met automatische detectie en response capabilities, resulteert in een robuust security platform dat effectief beschermt tegen moderne cyberdreigingen.

Best Practices & Richtlijnen

Security Best Practices

1. Regelmatige security assessments

2. Continuous monitoring

3. Incident response procedures

4. Change management

Operational Guidelines

1. Deployment procedures

2. Backup strategieën

3. Disaster recovery

4. Performance optimization

De implementatie van uitgebreide best practices en operationele richtlijnen vormt een essentieel onderdeel van het security en operations framework. Door de combinatie van proactieve security assessments en continuous monitoring met gestructureerde incident response en change management procedures wordt een robuuste security posture gewaarborgd. De operationele richtlijnen voor deployment, backup, disaster recovery en performance optimalisatie zorgen voor een gestroomlijnde en veerkrachtige IT-omgeving. Deze geïntegreerde benadering van security en operations resulteert in een betrouwbaar, veilig en efficiënt beheerd platform dat snel kan reageren op zowel security incidenten als operationele uitdagingen.

Menselijke Controle en Vier-Ogen-Principe

Naast technische beveiligingsmaatregelen vormt menselijke controle een essentiële component in het security framework. Het vier-ogen-principe waarborgt dat kritieke acties en beslissingen worden gevalideerd door meerdere bevoegde personen.

Verantwoordelijkheden

• Eerste controleur: Uitvoerende validatie en technische correctheid

• Tweede controleur: Onafhankelijke verificatie en compliance check

• Documentatie van controles en besluitvorming

• Escalatie bij afwijkingen of twijfel

Toepassingsgebieden

• Productie deployments

• Security configuratie wijzigingen

• Toegangsrechten beheer

• Infrastructurele aanpassingen

• Incident response acties

• Data recovery procedures

Controle Mechanismen

• Product Owner reviews

• Peer reviews van code en configuraties

• Release management validatie

• Security assessment validatie

• Compliance verificatie

• Audit trail validatie

Deployment Controle

1. Technische review door developers

2. Security validatie door security specialist

3. Finale goedkeuring door product owner

Security Changes

1. Impact analyse

2. Validatie door architect

3. Risk assessment door security officer

4. Autorisatie door product owner

Access Management

1. Aanvraag validatie door architect

2. Technische review door security specialist

3. Goedkeuring door product owner

Best Practices

Documentatie

• Gestandaardiseerde werkwijze

• Digitale workflow systemen

• Audit logging van beslissingen

• Vastlegging van overwegingen

Kwaliteitsborging

• Periodieke evaluatie van effectiviteit

• Steekproefsgewijze controles (o.a. pentesten)

• Feedback loops voor verbetering

• Incident analyse en lessons learned

De implementatie van het vier-ogen-principe vormt een cruciale menselijke controlelaag in het security framework. Door systematische toepassing van deze procedures wordt het risico op fouten of misbruik significant gereduceerd terwijl de kwaliteit en betrouwbaarheid van kritieke processen wordt gewaarborgd.

Werkwijze en Agile Aanpak

Agile methodologie voor deze technische architectuur vereist een zorgvuldige balans tussen snelle ontwikkeling, betrouwbaarheid en security.

Plan: De planningsfase integreert security-by-design principes in de agile sprints. Korte iteraties van twee weken focussen op specifieke architectuurcomponenten, waarbij security requirements en performance metrics worden vastgelegd als acceptatiecriteria. DevSecOps practices worden geïntegreerd in de planning om security testing te automatiseren. Dagelijkse stand-ups behandelen zowel ontwikkel- als security-aspecten, terwijl sprint planning sessions security stories en performance optimalisaties prioriteren.

Do: Implementatie gebeurt via geautomatiseerde CI/CD pipelines die security scanning en performance testing integreren. het ontwikkelteam beheerst zowel feature development als security implementatie. Infrastructure-as-Code templates garanderen consistente security controls across environments. Blue-green deployments en feature flags maken snelle releases mogelijk zonder compromissen in betrouwbaarheid. Azure DevOps faciliteert geautomatiseerde deployment met ingebouwde security validaties.

Check: Continue monitoring via Application Insights en Azure Defender genereert real-time inzichten in security en performance. Geautomatiseerde security scans en performance tests draaien bij elke deployment. Sprint reviews evalueren zowel functionele deliverables als security metrics. Daily performance dashboards tonen key metrics voor snelle bijsturing. Security incidents worden direct gedetecteerd en geëscaleerd via geautomatiseerde alerting.

Act: Sprint retrospectives analyseren security incidents en performance bottlenecks voor directe verbetering in volgende sprints. Lessons learned worden vertaald naar aangepaste security controls en performance optimalisaties. Feedback loops tussen development en security teams zorgen voor continue kennisdeling en verbetering. Incident response procedures worden regelmatig getest en verfijnd binnen de sprint cycles.

Deze geïntegreerde aanpak zorgt dat security en performance intrinsieke onderdelen zijn van de agile ontwikkelcyclus. De korte iteraties maken snelle aanpassingen mogelijk terwijl geautomatiseerde controls en monitoring de betrouwbaarheid en veiligheid waarborgen. Door security en performance requirements vroeg in de development cycle te integreren, worden potentiële issues vroeg geïdentificeerd en opgelost.

Plan

• Security-by-design integratie in agile sprints

• Twee-wekelijkse iteraties met security requirements

• DevSecOps automatisering

• Geïntegreerde security en development planning

Do

• CI/CD pipelines met security scanning

• Infrastructure-as-Code met security controls

• Blue-green deployment strategie

• Geautomatiseerde security validatie

Check

• Real-time monitoring via Application Insights

• Geautomatiseerde security scans

• Performance metrics tracking

• Incident detectie en escalatie

Act

• Sprint retrospectives voor security en performance

• Continue verbetering van security controls

• Feedback integratie in development cycle

• Verfijning van incident response procedures

Conclusie

Deze architectuur biedt een robuuste, veilige en schaalbare omgeving voor enterprise applicaties. Door de implementatie van moderne beveiligingsstandaarden, uitgebreide monitoring en best practices wordt een optimale balans bereikt tussen beveiliging, prestaties en beheerbaarheid. Regelmatige evaluatie en updates zorgen voor een toekomstbestendige oplossing die voldoet aan de hoogste security-eisen.